زئونوزها؛ تهدیدی همیشگی بین حیوان و انسان
بیماری‌های قابل انتقال بین حیوان و انسان (زئونوزها) همچنان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های نظام سلامت هستند. بیماری‌هایی چون تب مالت، سالک، هاری، سیاه‌زخم، تب کریمه کنگو و اخیراً تب دنگی در کشور شایع‌اند. رعایت بهداشت، واکسیناسیون دام‌ها و پرهیز از مصرف لبنیات غیربهداشتی از اقدام های کلیدی پیشگیری هستند.
۴۰۹ هزار مورد حیوان‌گزیدگی در سال گذشته ثبت شده که بیشترین موارد در تهران، گیلان، مازندران و گلستان بوده است. متأسفانه ۲۴ مورد مرگ ناشی از هاری گزارش شده که علت اصلی، عدم مراجعه یا عدم تکمیل درمان پیشگیرانه (واکسیناسیون) بوده است.
تب کریمه کنگو با ۷۹ مورد ابتلا (۵ مرگ)، تب مالت با نزدیک به ۲۰ هزار مورد و سالک با بیش از ۸۲۶۰ مورد، همچنان از بیماری‌های شایع هستند.
مارگزیدگی و عقرب‌زدگی:
– مارگزیدگی: ۸۳۸۹ مورد / ۵ مرگ
– عقرب‌زدگی: ۸۱٬۴۰۶ مورد / ۴ مرگ
استان‌های پرخطر: سیستان و بلوچستان، خوزستان، کرمان، هرمزگان.
تیفوئید (حصبه): ۵۵۷ مورد در سال ۱۴۰۳ ثبت شده که ۵۲ درصد کاهش نسبت به سال ۱۴۰۲ داشته است. حدود ۷۰ درصد مبتلایان در مناطق شهری ساکن بوده‌اند. شایع‌ترین علامت: تب بالای یک هفته، سردرد، بثورات جلدی.
دیسانتری (اسهال خونی):
۶۵۳۶ مورد در سال ۱۴۰۳ شناسایی شده که بیش از ۵۲ درصد مبتلایان زیر ۱۰ سال بوده‌اند. بیشترین شیوع در ۶ ماه اول سال رخ داده است.
۴۵۰۰ طغیان بیماری‌های منتقله از آب و غذا در کشور گزارش شده است که منجر به ابتلای بیش از ۲۲ هزار نفر و ۲۷ مورد مرگ شده است. عمده طغیان‌ها از غذای خانگی یا با خوردن غذا در مراسم جمعی بوده‌اند. سندرم‌های شایع: اسهال آبکی و مسمومیت غذایی.
شناسایی ویروس‌های تنفسی (خرداد ۱۴۰۴):
ویروس کووید۱۹ همچنان با شیوع ۱۱.۷ درصد در صدر قرار دارد. پس از آن رینوویروس، پاراآنفلوآنزا و HMPV شایع‌ترین عوامل هستند.
تب دنگی در چابهار؛ زنگ خطر جدی!
تا ۷ تیر ۱۴۰۴، تعداد ۲۲۲ مورد تب دنگی شناسایی شده که اکثر آن‌ها در چابهار بوده‌اند. در سال گذشته در مجموع ۱۱۲۶ مورد تب دنگی ثبت شده است که ۹۲۲ مورد آن بومی بوده است. همچنین، ۵ مورد چیکونگونیا نیز گزارش شده که همگی سابقه سفر خارجی داشته‌اند.
ناقلان این بیماری‌ها (پشه‌های آئدس) در استان‌های هرمزگان، بوشهر، سیستان، گیلان، مازندران، فارس و اردبیل شناسایی شده‌اند.
هشدار مهم: با توجه به افزایش طغیان بیماری ها به علت سفر به مناطق آلوده، مصرف آب و غذای ناسالم و تماس با حیوانات غیر واکسینه، توصیه اکید می‌شود که مردم اصول بهداشت فردی و جمعی را رعایت و در صورت بروز علایم مشکوک، به مراکز بهداشتی مراجعه کنند.