راهنمای بخش نمونه گیری

چرا بعد از خونگیری پوست کبود می‌شود؟ بسیاری از اشخاصی که به آزمایشگاه مراجعه می‌کنند از کبود شدن پس از خونگیری شاکی هستند عوامل زیر شاید سبب خونریزی جلدی و در نتیجه كبودی دست پس از خونگیری شود. بعد از خونگیری ماساژ محل نمونه باعث کبودی خواهد شد بنابراین پس از خونگیری، محل خونگیری را ماساژ ندهید. پس از خونگیری، محل خونگیری را از روی چسب یا پنبه ای که روی آن می‌گذارند تا چند دقیقه با فشار ملایم نگه دارید و در صورتی كه سریع انگشت را از محل خونگیری بردارید امكان خونریزی زیر جلدی وكبودی وجود دارد. پوشیدن لباس‌هایی با آستین‌های تنگ، بعد از خونگیری با فشاری كه در بازو ایجاد می‌كند ممكن است باعث کبودی گردد. لذا در روز خونگیری لباسی با آستین گشاد و راحت بپوشید. گاهی اوقات عدم وجود رگ مناسب یا شكنندگی عروق نیز باعث خونروی خواهد شد که مقصر نمونه گیر نیست و باید تحمل کنید. در بعضی موارد عوامل خونگیری اعم از سر سوزن، سرنگ یا خونگیر نیز می‌تواند مسئله فوق را ایجاد كند ولی معمولا این مورد بندرت اتفاق می‌افتد زیرا موسسین آزمایشگاه‌ها برای پیشگیری از اعتراض مراجعه کنندگان، افراد خبره را در قسمت نمونه‌گیری بکار می‌گیرند. توجه: در هر صورت اگر پس ازخونگیری در محل خونگیری احساس درد و كبودی کردید مسئله خطرناكی نمی باشد و برای رفع آن بصورت زیر عمل كنید: تا چند ساعت پس از خونگیری كمپرس یخ مناسب است (می‌توان تعدادی یخ را داخل پارچه‌ای قرار داده و هر چند دقیقه یكبار و در مجموع تا چند ساعت یخ را روی محل خونگیری قرار داد.) پس از ۲۴ ساعت از خونگیری كمپرس آب گرم مؤثر خواهد بود در صورت درد زیاد می‌توان ازیك عدد قرص استامینوفن ساده استفاده كرد و دیگر هیچ!!! فقط چند روز صبر کنید.

راهنماي ناشتایی جهت انجام آزمایش ها: 1 - هشت ساعت قبل از مراجعه به آزمایشگاه هیچ غذا یا آشامیدنی ( به جز آب ) نخورده و نیا شامید. ( این مدت ناشتایی در شب توصیه شده است که فعالیتهاي بدن به حداقل رسیده و مقادیر طبیعی نیز در نمونه هاي صبح تعیین شده اند ). آزمایش قند حداقل 8 ساعت ناشتایی لازم دارد. 2- در صورتی که آزمایشهاي مربوط به چربی خون مثل تريگلیسرید براي شما درخواست شده باشد مدت زمان ناشتایی حداقل 12 ساعت است. 3 - آزمایش هاي فسفر، اوره، اسید اوریک، پرولاکتین حداقل 4 ساعت ناشتایی لازم دارند. 4 - از نوشیدن آب میوه، چاي و قهوه در طی مدت ناشتایی بپرهیزید اما نوشیدن آب بلامانع است (مگر آنکه محدودیت در مصرف آب توسط پزشک تذکر داده شده باشد ) 5 - در طی مدت ناشتایی از استعمال دخانیات، جویدن آدامس و تمرین بدنی و ورزش پرهیز نمایید. این موارد ممکن است منجر به تحریک سیستم گوارش و تغییر در نتایج آزمایشها شود. 6- بعد از نمونه گیري شما میتوانید رژیم غذایی عادي و فعالیت روزانه را شروع نمایید

نکاتی که بیمار باید قبل از آزمایش ادرار رعایت کند : 1- نمونه گیری صبح انجام شود. 2- چنانچه بیمار قبل از این آزمایش خوراکی هایی مثل لبو، شاتوت ، گوجه فرنگی ، هویج ؛ و… مصرف نماید تغییر رنگ ادرار محتمل است . 3- از ایستادن زیاد و انجام فعالیت های سنگین و ورزش خودداری کنید باعث افزایش کاتابولیسم پروتئین و پدیده پروتئینوری می شود. 4- خانم ها بهتر است در زمان پریودی آزمایش ادرار انجام ندهند زیرا حضور خون در ادرار به منزله دفع خون از مجاری ادراری تلقی می شود . 5- چنانچه آزمایش کشت ادرار دارید در صورت استفاده از داروهای آنتی بیوتیک باید حداقل 72 ساعت پس از اتمام دارو برای آزمایش ادرار اقدام نمایید .

نیازی به محدودیت غذایی قبل از انجام آزمایش نیست. بهترین نمونه برای تشخیص عفونت های ادراری نخستین ادرار صبحگاهی است. دست های خود را کاملا با آب و صابون شسته و به خوبی با دستمال کاغذی خشک کنید. بانوان: با یک دست، چین های پوستی دستگاه تناسلی را از هم باز کرده و با یک دستمال یکبار مصرف مرطوب حاوی صابون اطراف پیشابراه و مقعد را از جلو به عقب تمیز کنید. سپس دستمال جدید برداشته و با آب مرطوب کنید و مجددا عمل تمیز کردن را انجام دهید و کاملا آبکشی نمایید. درب ظرف ادرار را باز کنید (تحت هیچ عنوان دست های شما نباید با سطح داخلی ظرف تماس پیدا کند). سپس اول ادرار را در توالت تخلیه نموده و وسط ادرار را در ظرف مخصوص جمع آوری ادرار قرار دهید. آخر ادرار را نیز در دستشویی بریزید. آقایان: سر آلت را با یک دستمال یکبار مصرف مرطوب آغشته به صابون تمیز کنید و دستمال را دور بیندازید. سپس دستمال جدیدی برداشته و با آب مرطوب کرده و مجددا تمیز کردن را انجام دهید و مانند روش بالا میانه ادرار را جمع آوری نمائید. نوزادان: در مورد نوزادان و کودکان زیر دو سال باید از کیسه های سترون شده مخصوص جمع آوری (Urine Bag) استفاده کرد، کیسه باید متناسب با جنس کودک ( پسرانه یا دخترانه) باشد. این کیسه نباید بیش از 45 دقیقه به مجرای ادار متصل باشد. وقتی حدود 15-10 میلی لیتر ادرار در کیسه جمع شد جهت کشت و انالیز ادرار مناسب است. اگر طی دو هفته قبل دارو مصرف نموده اید حتما در مورد داروهای مصرفی خود قبل از نمونه گیری با آزمایشگاه مشورت کنید. اگر پزشک جهت عفونت کنونی آنتی بیوتیک تجویز نموده، آزمایش کشت ادرار حتما قبل از شروع آنتی بیوتیک انجام شود.

ادرار را در ظرف مخصوصی که به شما تحویل داده شده است جمع آوری نمائید. در مورد برخی آزمایشات ماده نگهدارنده خاصی به ظرف اضافه شده که ممکن است سمی و خطرناک باشد لطفا آنرا دور نریخته و از تماس آن با بدن جدا خودداری فرمایید. در ساعت معینی ادرار کرده و آن را دور بریزد و از آن ساعت به بعد نمونه ادرار خود را به طور کامل در داخل ظرف به مدت 12 ساعت جمع آوری کند و در رأس ساعت پایانی ادرار مرحله آخر را در ظرف مخصوص آزمایشگاه بریزد . به طور مثال : رأس ساعت 7 شب با تخلیه کامل مثانه ادرار را دور ریخته و از این ساعت به بعد تا رأس ساعت 7 صبح روز بعد ( 12 ساعت) تمام حجم ادرار جمع آوری شده در مثانه را در ظرف مخصوص جمع آوری نماید. توجه شود که ادرار مربوطه به ساعت 7 صبح روز بعد که پایان 12 ساعت می باشد می بایست در ظرف مخصوص جمع آوری شود. ادرار جمع آوری شده را هرچه سریعتر به ازمایشگاه تحویل داده و در صورت تأخیر در یخچال نگهداری نمایید.

ادرار را در ظرف مخصوصی که به شما تحویل داده شده است جمع آوری نمائید. در مورد برخی آزمایشات ماده نگهدارنده خاصی به ظرف اضافه شده که ممکن است سمی و خطرناک باشد لطفا آنرا دور نریخته و از تماس آن با بدن جدا خودداری فرمایید. در ساعت معینی ادرار کرده و آن را دور بریزد و از آن ساعت به بعد نمونه ادرار خود را به طور کامل در داخل ظرف به مدت 24 ساعت جمع آوری کند و در رأس ساعتی که روز قبل ادرار را دور ریخته است ادرار مرحله آخر را در ظرف مخصوص آزمایشگاه بریزد. به طور مثال : رأس ساعت 7 صبح با تخلیه کامل مثانه ادرار را دور ریخته و از این ساعت به بعد تا رأس ساعت 7 صبح روز بعد ( 24 ساعت) تمام حجم ادرار جمع آوری شده در مثانه را در ظرف مخصوص جمع آوری نماید. توجه شود که ادرار مربوطه به ساعت 7 صبح روز بعد که پایان 24 ساعت می باشد می بایست در ظرف مخصوص جمع آوری شود. ادرار جمع آوری شده را هرچه سریعتر به ازمایشگاه تحویل داده و در صورت تأخیر در یخچال نگهداری نمایید.

4 تا 5 روز پیش از نمونه گیری از درمان با روغن های کرچک یا روغن های معدنی، بیسموت، منیزیوم، ترکیبات ضد اسهال، تنقیه با باریوم و مصرف آنتی بیوتیک ها مگر به دستور پزشک معالج خودداری نمایید. نمونه مدفوع باید در ظرف پلاستیکی که از طرف آزمایشگاه در اختیار مراجعین قرار می گیرد، جمع آوری شود. توجه: چنانچه فرد آزمایش دهنده بستری است، نمونه را در یک ظرف خشک جمع آوری نموده و سپس با استفاده از چوب مخصوص (آبسلانگ)، نمونه را به ظرف برچسب دار آزمایشگاه منتقل نمایید. نمونه مدفوع نباید با دستمال کاغذی، صابون، ادرار یا آب مخلوط شود. ادرار می تواند برخی از انگل های فعال را از بین ببرد. نمونه های مشکوک به اسهال خونی باید بلافاصله به آزمایشگاه ارسال گردند. در صورت درخواست سه نوبت آزمایش مدفوع هر نوبت در یک روز یا یک روز در میان انجام شود و اگر فرد دچار یبوست باشد وی باید سه نمونه را حداکثر در فاصله زمانی 10 روز جمع آوری کند، مگر آنکه مدت زمان دفع بیش از این باشد. اگر نمونه مدفوع، اسهالی و لزج باشد باید سریعا به آزمایشگاه منتقل شود. در صورت مشاهده کرم و هر مورد مشکوک به آزمایشگاه اطلاع دهید. برای دادن نمونه مدفوع احتیاج به ناشتا بودن نیست. اگر درون قوطی مایع باشد مواظب باشید بیرون نریزد. اگر دارو مصرف می کنید حتما در مورد داروهای مصرفی خود قبل از نمونه گیری با آزمایشگاه مشورت کنید. همچنین اگر در طول دو هفته قبل از انجام آزمایش، داروهایی مانند تتراسایکلین و مترونیدازول مصرف نموده اید حتما به آزمایشگاه اطلاع دهید.

خانم ها یی که عادت ماهیانه هستند تا سه روز پس از پایان دوره فوق از انجام این آزمایش خودداری نمایند. چنانچه بیمار به بواسیر یا شقاق مقعد مبتلابوده و خونریزی واضحی از این ضایعات مشاهده می گردد، قبل از انجام آزمایش به آزمایشگاه اطلاع داده شود. چنانچه بیمار به علل مختلف دچار خونریزی از لثه ها یا مخاط دهان است، بلع خون از این ناحیه سبب مثبت شدن کاذب آزمایش می گردد. دو تا سه روز پیش از آزمایش و در طی دوره جمع آوری نمونه، از خوردن غذاهای دارای گوشت قرمز (بهتر است گوشت مرغ و ماهی نیز مصرف نگردد)، سبزیجات خام بخصوص شلغم، ترب و تربچه، قارچ، کلم بروکلی، گل کلم، پرتقال، موز، انگور، طالبی یا گرمک، خربزه، ترب کوهی خودداری شود. حداقل از هفت روز قبل از انجام آزمایش از مصرف داروهای سالیسیلات مانند آسپیرین، سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوبروفن، ایندومتاسین، دیکلوفناک سدیم، داروهای استروئیدی، کلشی سین، ویتامین C، آنتی اسیدها، ترکیبات آهن دار، ترکیبات یددار، دیورتیک های تیازیدی، رزرپین اجتناب گردد، در غیر این صورت به آزمایشگاه اطلاع داده شود. لازم به ذکر است که با توجه به تنوع داروهای مصرفی و امکان تداخل آنها با نتایج آزمایش بهتر است مصرف هرگونه دارو را قبل از انجام آزمایش به اطلاع پزشک معالج برسانید. نمونه مدفوع باید در ظرف مخصوصی که آزمایشگاه در اختیار شما قرار می دهد و تمیز، دردار و فاقد مواد نگه دارنده است، جمع آوری گردد. چنانچه به علتی امکان جمع آوری مستقیم مدفوع در ظرف نمونه گیری مقدور نباشد باید نکات زیر حتما رعایت گردد: قبل از اجابت مزاج، کف توالت باید کاملا شسته و عاری از مواد شوینده و پاک کننده باشد (ترجیحا بهتر است دوبار سیفون کشیده شود) پس از اجابت مزاج با استفاده از آبسلانگ یا اپلیکاتور، مقدار کمی از سطح رویی مدفوع را بدون اینکه با ادرار یا آب مخلوط گردد، در ظرف مخصوص قرار داده و درب آن محکم بسته شود. نمونه باید سریعا به آزمایشگاه تحویل داده شود در غیر اینصورت تا زمان رسیدن به آزمایشگاه در دمای معادل یخچال (8-2 درجه سانتیگراد) نگه داری شود و از قرار دادن نمونه ها در گرما یا در مجاورت نور خورشید خودداری شود. تاخیر در آزمایش می تواند تاثیر منفی بر نتایج این آزمایش داشته باشد. نمونه مدفوع نباید با ادرار یا سایر مواد آلوده شود.

پس از اینکه نمونه خون برای اندازه گیری قند خون ناشتا از شما گرفته شد، صبحانه میل نمایید. حتی الامکان صبحانه هر روزه را همراه خود آورده و در آزمایشگاه صرف نمائید. توصیه می شود که صبحانه حاوی حداقل 75 گرم مواد قندی باشد. (از خوردن غذاهای غیرمعمول و همینطور عسل خودداری نمائید.) در مورد مصرف دارو و یا تزریق انسولین صبح روز آزمایش و طی دو ساعت انجام آزمایش با پزشک معالج هماهنگ نمائید. زمان شروع خوردن صبحانه ساعت را یادداشت کنید. نمونه گیری دقیقا 2 ساعت پس از زمان مذکور انجام می پذیرد. قبل از انجام نمونه گیری و در حین 2 ساعت آمادگی اکیدا از مصرف دخانیات اجتناب نمائید، زیرا باعث افزایش سطح گلوکز خون می گردد. پس از اتمام صبحانه، از خوردن هر نوع خوردنی و آشامیدنی خودداری نمائید. نوشیدن آب در حد لازم مانعی ندارد. قبل از انجام نمونه گیری و در حین 2 ساعت آمادگی، از انجام ورزش سنگین و هرگونه فعالیت بدنی غیرمعمول خودداری نمائید. مصرف استامینوفن قبل از آزمایش ممکن است باعث افزایش کاذب قند خون شود، بنابراین توصیه می شود که در صورت مصرف، موضوع را به پزشک اطلاع دهید.

مراجعه کننده محترم توجه داشته باشید که برای نمونه گیری حداقل 3 الی 4 ساعت باید در آزمایشگاه حضور داشته باشید و توصیه شده است نمونه گیری بین ساعات 7 تا 9 صبح شروع شود. انجام نمونه گیری خون برای به دست آوردن قند خون ناشتا قبل از میل کردن شربت قند الزامی است. شربت قندی و یا پودر گلوکز را که همکاران بخش نمونه گیری به شما می دهند را در مدت 5 دقیقه بنوشید و بلافاصله فرد نمونه گیر را مطلع سازید تا ساعات نمونه گیری شما را جهت مراحل نمونه گیری بصوررت مکتوب به شما اعلام نماید. حتما در زمان های اعلام شده در آزمایشگاه حضور داشته باشید. در مورد مصرف دارو و یا تزریق انسولین صبح روز آزمایش و طی دو ساعت انجام آزمایش با پزشک معالج هماهنگ نمایید. در طول زمان انجام نمونه گیری ورزش نکنید و از استعمال دخانیات پرهیز کنید و هیچ غذایی میل نکنید، ولی بهتر است آب بنوشید. چنانچه شربت گلوکز خورده شده را استفراغ کردید حتما مسئول نمونه گیری را مطلع سازید. بعد از میل کردن شربت قند ممکن است دچار حالت سرگیجه، لرزش، دلواپسی، عرق کردن و ضعف شوید که این حالات گذرا هستند، ولی چنانچه این حالات به طول انجامیدند، حتما مسئول نمونه گیری را مطلع سازید. پس از اتمام نمونه گیری می توانید غذای عادی روزانه خود را میل کنید

برای آماده سازی و نمونه گیری حداقل 90 دقیقه وقت لازم است. ناشتا بودن برای این آزمایش ضروری نیست ولی باید از آخرین وعده غذایی حداقل 2 ساعت گذشته باشد. شربت قندی و یا پودر گلوکز که به شما داده می شود حاوی 50 گرم گلوکز است. لطفا آنرا ظرف مدت 5 دقیقه میل کنید. وقتی شربت را کاملا میل کردید ساعت را نگاه کرده به پرسنل نمونه گیری اطلاع دهید تا حتما روی برگه شما ثبت گردد و ساعت نمونه گیری به شما اطلاع داده شود. بعد از میل نمودن شربت تا زمان نمونه گیری از خوردن، سیگار کشیدن، آشامیدن و ورزش کردن خودداری کنید.

ترجيحا از مصرف دارو بخصوص آنتي بيوتيك خودداري شود. نمونه باید ترجیحا“ در آزمایشگاه تهیه شود در غیر اینصورت نمونه باید در کمتر از 20 دقیقه به آزمایشگاه تحویل داده شود. در هنگام تحویل نمونه به آزمایشگاه زمان دقیق جمع آوری آن را به مسئول پذیرش اعلام نمائید. نمونه باید پس از 3 تا 5 روز پرهیز از نزدیکی تهیه شود، نمونه های که پیش از 2 روز و پس از 7 روز از آخرین نزدیکی جمع آوری شود برای آزمایش مناسب نیست. نمونه منی باید از طریق تحریک مصنوعی تهیه شده و در ظرف مخصوصی که از طرف آزمایشگاه در اختیار شما قرار داده شده جمع آوری گردد. نمونه جمع آوری شده توسط کاندوم برای آزمایش مناسب نیست. باید دقت شود که تمامی نمونه منی در ظرف مخصوص ریخته شود زیرا چنانچه فقط قسمتی از نمونه در اختیار آزمایشگاه قرار داده شود باعث بدست آمدن نتایج کاذب خواهد شد. قبل از ریختن نمونه بداخل ظرف بهتر است با چسباندن ظرف به بدن دمای آنرا به نزدیک درجه حرارت بدن ( 37 درجه ) برسانید. سعی کنید تا زمان تحویل نمونه به آزمایشگاه آنرا در دمایی نزدیک به درجه حرارت بدن ( 37 درجه ) نگهداری کنید.

پرولاكتين هورموني است كه از غده هيپوفيز ترشح مي شود،‌براي اندازه گيري صحيح آن خواهشمند است به موارد زير توجه فرمائيد: 1- نمونه گيري در صبح و بين 2 تا 4 ساعت پس از بيدار شدن شما از خواب بايد انجام شود. 2- تحريك و تماس جنسي در شب قبل و استرس و اضطراب در زمان نمونه گيري برروي ميزان پرولاكتين خون اثر مي گذارد. 3- ترجيحا در شرايط ناشتا مراجعه فرمائيد. توصيه مي شود در روز خونگيري حدود نيم ساعت در آرامش كامل در آزمايشگاه حضور داشته باشيد.