جدیدترین تستی که توسط سازمان غذا و دارو امریکا (FDA) برای تشخیص سل مورد تأیید قرار گرفته است بر مبنای سنجش گاما اینترفرون آزاد شده می باشد و IGRA (Interferon Gamma Release Assay) نامیده میشود که در آن پاسخ ایمني سلولی به برخي از آنتي ژن هاي اختصاصي مایکوباکتریوم بررسی میشود.
دو روش IGRA برای تشخیص سل وجود دارد.
روش اول کوانتي فرون (QFT) نامدارد و در آن NF-γ ترشح شده توسط سلولهاي T فعال شده اندازه گیري مي گردد. روش دوم تي اسپات (T-SPOT) بوده و سلولهاي T فعال شده با ترشح INF-γ مورد شمارش قرار مي گیرند.
کوانتی فرون(QFT) روشی غیر مستقیم برای تشخیص بیماری نهفته و فعال سل محسوب می شود. اساس این تست بر مبنای شناسایی پروتئین های اختصاصی باسیل سل نظیرTB7.7، ESAT-6 و CFP-10 بوده که این پروتئین ها در سایر مایکوباکتریوم های غیر توبرکلوزی و BCG وجود ندارند. در نتیجه باعث شده که تست کوانتی فرون دارای اختصاصیت بیش از 98 درصد و حساسیتی در حدود 80 درصد باشد. این اختصاصیت بالا در IGRA درمان غیر ضروری در موارد مثبت کاذب و عوارض جانبی ناشی از درمان های ضد سل به خصوص در کسانی که قبلاً واکسیناسیون BCG دریافت کرده اند را نیز کاهش میدهد.
IGRA بر روی نمونه خون تام (whole blood) هپارینه انجام می شود. سپس خون تام را به مدت 16الی 24 ساعت در معرض پپتیدهای مصنوعی و اختصاصی TB شاملESAT-6 ،CFP-10 و TB7.7 قرار داده و میزان INF-γ ترشح شده از لنفوسیت های حساس شده به وسیله تست الایزا سنجیده می گردد. سپس مقادیر حاصل شده توسط یک نرم افزار، مورد تحلیل و پردازش قرار می گیرد. در افراد آلوده به باسیل سل، سلول های لنفوسیت T در پاسخ به آنتی ژن های مذکور، اینترفرون گاما ترشح میکنند.
مزایای تست IGRA
تکرار پذیری و اختصاصیت بالا
گزارش نتیجه آزمایش در اسرع وقت و بدون نیاز به کشت سلولی
عدم تأئیر پذیری از واکسیانسیون قبلی BCG و عفونت های مایکوباکتریوم های غیر توبرکلوزی
عدم نیاز به تفسیر و ساده بودن نتیجه آزمایش
عدم ضرورت محاسبه و دخالت دادن سایر پارامترها
نیاز به تنها یک بار مراجعه بیمار
حذف موارد مثبت کاذب و کاهش هزینه های اضافی
عدم نیاز به عکس از قفسه سینه
عدم نیاز به انجام آزمایش های تأییدی
استفاده از خون محیطی و بدون نیاز به خلط و نمونه های بافتی در موارد سل غیر ریوی حساس تر از تست پوستی میباشد، به طوری که بیش از نیمی از افرادی که تست پوستی منفی دارند با این روش شناسایی میشوند.
دو روش IGRA برای تشخیص سل وجود دارد.
روش اول کوانتي فرون (QFT) نامدارد و در آن NF-γ ترشح شده توسط سلولهاي T فعال شده اندازه گیري مي گردد. روش دوم تي اسپات (T-SPOT) بوده و سلولهاي T فعال شده با ترشح INF-γ مورد شمارش قرار مي گیرند.
کوانتی فرون(QFT) روشی غیر مستقیم برای تشخیص بیماری نهفته و فعال سل محسوب می شود. اساس این تست بر مبنای شناسایی پروتئین های اختصاصی باسیل سل نظیرTB7.7، ESAT-6 و CFP-10 بوده که این پروتئین ها در سایر مایکوباکتریوم های غیر توبرکلوزی و BCG وجود ندارند. در نتیجه باعث شده که تست کوانتی فرون دارای اختصاصیت بیش از 98 درصد و حساسیتی در حدود 80 درصد باشد. این اختصاصیت بالا در IGRA درمان غیر ضروری در موارد مثبت کاذب و عوارض جانبی ناشی از درمان های ضد سل به خصوص در کسانی که قبلاً واکسیناسیون BCG دریافت کرده اند را نیز کاهش میدهد.
IGRA بر روی نمونه خون تام (whole blood) هپارینه انجام می شود. سپس خون تام را به مدت 16الی 24 ساعت در معرض پپتیدهای مصنوعی و اختصاصی TB شاملESAT-6 ،CFP-10 و TB7.7 قرار داده و میزان INF-γ ترشح شده از لنفوسیت های حساس شده به وسیله تست الایزا سنجیده می گردد. سپس مقادیر حاصل شده توسط یک نرم افزار، مورد تحلیل و پردازش قرار می گیرد. در افراد آلوده به باسیل سل، سلول های لنفوسیت T در پاسخ به آنتی ژن های مذکور، اینترفرون گاما ترشح میکنند.
مزایای تست IGRA
تکرار پذیری و اختصاصیت بالا
گزارش نتیجه آزمایش در اسرع وقت و بدون نیاز به کشت سلولی
عدم تأئیر پذیری از واکسیانسیون قبلی BCG و عفونت های مایکوباکتریوم های غیر توبرکلوزی
عدم نیاز به تفسیر و ساده بودن نتیجه آزمایش
عدم ضرورت محاسبه و دخالت دادن سایر پارامترها
نیاز به تنها یک بار مراجعه بیمار
حذف موارد مثبت کاذب و کاهش هزینه های اضافی
عدم نیاز به عکس از قفسه سینه
عدم نیاز به انجام آزمایش های تأییدی
استفاده از خون محیطی و بدون نیاز به خلط و نمونه های بافتی در موارد سل غیر ریوی حساس تر از تست پوستی میباشد، به طوری که بیش از نیمی از افرادی که تست پوستی منفی دارند با این روش شناسایی میشوند.